N-VA-voorzitter Bart De Wever riep in zijn nieuwjaarspeech trots dat zijn partij op de rem heeft gestaan bij het pas afgeklopte hervormingsplan voor het secundair onderwijs.
De Wever wou – zegt hij – absoluut geen richting ‘Wiskunde-Haartooi-Mechanica-Moderne Talen-Latijn-Houtbewerking.’ Neen, hij is een klassieker! En omdat men vreest dat onze beste studenten binnenkort uit de top van de internationale rangschikking gaan vallen, wil hij, en dus Vlaanderen, duidelijk afgescheiden opleidingsrichtingen: de ene gericht op verder studeren, de anderen op stoppen met studeren en gaan werken.
Deze aanpak is een verdere afbouw van de onderwijslogica richting techniek. Het bevestigt de recente misvatting dat om primussen te boeken men vanaf de start het kaf (de praktische handjes) van het koren (de theoretische boekenwurmen) moet scheiden.
Het systeem van de gilden
Was er geen De Wever historicus? Ik weet niet hoe het in de kloosters ging met het latijn en de boekschrijftechnologie, maar kathedraalbouwers zijn geen theoretisch afgestudeerde architecten. Men had toen een systeem van ‘gilden.’ Als herhaling voor de programmahervormers: dit waren verenigingen van mensen met eenzelfde beroep: een ambacht of een verkoper. Een gilde zorgde voor het doorgeven van kennis en ervaring. Het bewaakte de kwaliteit van de masters. Vandaag de taak van het onderwijs.
In een gilde begon iedereen in de praktijk. Wél gespecialiseerd. Voor haartooi of houtbewerking bij de specialist. Als verkoper, vertaler-tolk bij de doelgroep. Eerst als hulpje kijken hoe de vakman werkt, dan pas de theoretische kennis opdoen om via een meesterstuk ‘master’ te worden. Een lijn die iedereen de praktische basis bijbrengt en waarbij enkel de besten zich vervolmaken. Vandaag start een master-in-spe met theorie. Als hij volgzaam is (ASO spijbelt minder dan TSO/BSO) en gegevens kan opslaan en nakauwen zet hij vanuit de schoolboeken zijn boekentas klaar voor een master-beroep. Hij moet iets kennen, minder iets kunnen.
Luisteren en uitvoeren
Dit onderwijs fnuikt de industrie. De praktijkrichtingen worden bevestigd in hun rol van ‘dood spoor’ voor innovatieve, verstandige technische mensen! En geef toe: de theoretische denkstructuur van de algemeen vormende vakken brainwasht het technisch, innovatief denken.
Maar ja, in de hogere bedrijfsregionen zitten de moneymakers. Dat ligt in de lijn van economisten en advocaten. Minder van de praktische technieker. Geen probleem: die mag luisteren en uitvoeren. De nieuwe onderwijshervorming betonneert deze aanpak. Toch is de productie-industrie de enige echte toegevoegde waarde van een land. Daarom, technisch denkende mensen, kom nu eens recht en laat uw stem horen! Wijs op de geschiedenis en gooi deze denkfout om. Of helpt u liever gewoon verder onze industrie te verhuizen naar doe-landen?
Ir. Alfons Calders
