Wat stuntmannen zijn voor filmsterren, zijn TUBUS structuurdempers van de Duitse dempingsspecialist ACE Stoßdämpfer GmbH voor dure filmcamerasystemen.
De TUBUS dempers kunnen tijdens actiescènes alles aan en voorkomen ongelukken. In tegenstelling tot stuntmannen zijn deze dempers bestand tegen meer dan een miljoen harde klappen en trillingen. Reden genoeg voor de filmtechnologie-experts van IDEA VISION GmbH om deze dempers een belangrijke rol te geven in hun stabilisatiesysteem Hybris Shock Absorber.
'Niets is zo goed dat het niet nog verder verbeterd kan worden', zegt Mark Fellinger van IDEA VISION GmbH. Het bedrijf uit het Duitse Kolbermoor ontwikkelt, ontwerpt en verkoopt onder andere mechanische en elektronische systemen voor de filmindustrie. IDEA VISION is bovendien gespecialiseerd in gestabiliseerde cameraplatforms. 'We vertrouwen op een combinatie van Duitse kwaliteitsnormen, maximale flexibiliteit bij de toepassing, eenvoudige bediening en snelle bevestiging op verschillende steunen en statieven', vertelt Fellinger
Opnames zonder slag of stoot
De Hybris Shock Absorber is ontworpen om professionele filmcamera’s, gimbals of gestabiliseerde camerakoppen op te bevestigen of aan te hangen. Met dit 14 kg zware stabilisatiesysteem kunnen professionele camerateams trillingen en schokken opvangen die optreden tijdens het filmen in auto's, op motoren of op boten. Een instelbare lineaire inductierem en een veersysteem vormen bij de Hybris Shock Absorber een stabiel platform voor het filmen. Het systeem kan contactloos via een app worden aangestuurd en geconfigureerd, is niet aan slijtage onderhevig en kan in alle weersomstandigheden worden gebruikt. De rem- en dempingsprestaties zijn dankzij het magnetische wervelstroomprincipe uiterst nauwkeurig.
Daarnaast voorkomen ze directe mechanische belasting van alle onderdelen van het systeem en de bijbehorende componenten als gimbals of camera's. Deze kunnen tussen de 1 kg en 40 kg wegen en worden door de Hybris Shock Absorber over een 46 cm lange veerweg gedempt. Omdat het systeem vaak wordt gebruikt op bijvoorbeeld oneffen terrein, op zee en op racecircuits, zochten de engineers naar extra demping. Deze moest aan het einde van de veerweg zorgen voor een zachte aanslag, om zo het stabiele beeld van de camera te kunnen behouden. Het gewenste dempingselement moest ook worden gebruikt om de maximale veerweg te beperken wanneer camerateams op hobbelig terrein vlak boven de grond willen filmen.
Het juiste advies
Normaal gesproken bepaalt ACE samen met de klant op basis van calculatiedata de juiste dempingsoplossing. Veel standaardoplossingen kunnen ook worden berekend met behulp van de berekenings- en configuratietools op de website van ACE: https://www.ace-ace.nl/nl/berekeningen.html. Maar omdat bij het filmen apparatuur van uiteenlopend gewicht wordt gebruikt en iedere camerabeweging anders is, werd in dit geval al snel duidelijk dat er niet alleen een hoogwaardige dempingsoplossing nodig was, maar ook een flexibele leverancier.
ACE wist hierop in te spelen, en Hans-Jürgen Greindl. Sales Engineer bij ACE, reisde af naar Beieren. Toen een test met kleine stootdempers niet helemaal naar tevredenheid verliep, wist Greindl welke demper dan wel passend zou zijn: 'Na het zien van de lichtgewicht aluminium-titanium frames van de Hybris Shock Absorber, was me duidelijk dat onze TUBUS structuurdempers geschikt zouden zijn. Deze kunnen namelijk eenvoudig worden aangepast aan diverse opnamesettings.'
Deze structuurdempers, vanwege hun buisachtige vorm TUBUS genoemd, zijn een ideaal alternatief voor hydraulische kleine en industriële stootdempers wanneer de vertraging niet absoluut lineair en nauwkeurig hoeft te zijn. De TUBUS dempers zijn verkrijgbaar in meer dan 140 verschillende uitvoeringen en worden vooral gebruikt om massa’s onder extreme omstandigheden af te remmen. 'Met een levensduur van meer dan een miljoen slagen zijn ze ook geschikt voor het grote aantal schokken dat kan worden verwacht, aangezien shots en takes op filmsets doorgaans vaak moeten worden herhaald', benadrukt Greindl.
Compacte afmetingen
Uit de vele verschillende dempers gemaakt van co-polyester elastomeer koos ACE de radiale uitvoeringen. Deze hebben het voordeel dat ze bijzonder zacht afremmen en zo voor de gewenste rustige, stabiele beelden zorgen. Ze zijn verkrijgbaar met een slag van 17 mm tot 60 mm en kunnen dankzij hun compacte afmetingen gemakkelijk worden geïntegreerd in bestaande constructies.
De kleine onderdelen kunnen energie van 1,2 Nm/slag tot 146 Nm/slag opnemen. Voor een ideaal resultaat werd uiteindelijk gekozen voor de TR83-50. Zoals alle dempers uit deze serie zijn ze onderhoudsvrij en inbouwklaar, warmen ze nauwelijks op en zorgen daarmee voor consistente dempingsprestaties. Met een slag van 50 mm zijn nu voor alle camerabewegingen dempers gevonden die bestand zijn tegen belastingen met een energieopname tot 45 Nm/slag. Een tevreden Mark Fellinger ziet hiermee het motto van IDEA VISION GmbH bevestigd: 'Niets is zo goed dat het niet nog verder verbeterd kan worden.' En de actiescènes in de films die zijn opgenomen met behulp van de Hybris Shock Absorber zijn iets om naar uit te kijken.
